Bố tôi mất trong một vụ chìm tàu cát. Mẹ tôi không chịu nổi nghèo khó đã bỏ lại anh em tôi cho ông nội nuôi. Có người nói mẹ tôi đã có gia đình mới. Cũng có người nói gặp mẹ tôi đâu đó bên Ma Cao.
Với tôi ký ức về mẹ cũng nhạt nhòa, nó như những cơn mưa hắt lên ô cửa kính. Năm đó tôi 6 tuổi, anh trai tôi 10 tuổi.
Ông nội tôi có trồng một giàn mướp trước nhà, hoa mướp vàng rực rỡ. Chúng tôi như những ngọn mướp, quấn quanh giàn gỗ già cỗi để lớn lên.
Ông tôi là bệnh binh, vì đèo bòng thêm anh em tôi mà vẫn phải lao động vất vả.
Chúng tôi mê mẩn món chè đỗ đen của bà Hoa đầu chợ. Hạt đỗ vừa mềm, vị ngọt vừa phải. Có mùi thơm thanh thanh của dừa theo cánh mũi vương vấn trong tâm hồn tôi. Lần nào đi qua cũng thèm chảy nước miếng, anh tôi cũng dắt tôi đi qua quán của bà Hoa thật mau.
Anh tôi hay hái những ngọn rau tập tàng mọc dại bên đường về nấu canh. Nhặt nhạnh những con cá lẫn trong đám rêu, hay bánh xe cán qua mà ai đó kéo lưới bỏ lại. Anh tôi nấu ăn ngon tuyệt, hôm nào tôi cũng ăn no bụng phải nới cả chun quần. Anh tôi chỉ vào mặt tôi mắng mỏ:
‘‘Mày ăn ít thôi không lại phải mua quần mới, ông không có tiền đâu.’’
Ông tôi thì cười hà hà.
Mỗi lần bán được ít đồng nát. Anh tôi đều đắn đo rồi mới mua 1 cốc chè đỗ đen. 2 anh em tôi sẽ ăn chung. Tôi tranh cầm cốc chè, anh tôi ngồi bên ăn ké. Lần nào ăn cũng còn thòm thèm, tôi lại nhấm nhỉ đòi anh. Anh tôi hứa lần sau sẽ mua cho tôi riêng 1 cốc đầy ú ụ.
Thế nhưng rồi lần sau, lần sau nữa, chúng tôi vẫn ăn chung.
Có lần tôi vội vã đánh đổ cả cốc chè. Anh tôi tiếc hùi hụi nhưng thấy tôi khóc nức nở đành lặng thinh dắt về nhà. Tối đó tôi buồn thiu, ông tôi phải dỗ mãi tôi mới đi ngủ.
Năm đó tôi 10 tuổi, anh tôi 14 tuổi.
Tôi đi học nghe phong phanh con Hà mời các bạn đi sinh nhật. Tối về chui trong chăn thì thầm hỏi anh:
‘‘Sinh nhật là làm gì anh nhỉ?’’
Anh tôi chẳng nói gì, chắc là anh cũng không biết.
Anh tôi không thích học hành lắm, học hết cấp 2 thì anh nghỉ học. Làm thuê cho một xưởng mộc. Khi nào ít việc thì anh theo bạn đi bắt cá trên sông. Ông tôi cũng không còn khỏe để làm việc như xưa nữa. Nhà tôi sống bằng tiền hỗ trợ bệnh binh của nhà nước và tiền làm xưởng mộc của anh tôi.
Mỗi lần lĩnh lương, sau khi tính toán xong các khoản tiền phải trả. Anh tôi đều dẫn tôi ra quán chè của bà Hoa. Không biết đã thành thói quen hay sao nhưng chúng tôi vẫn chỉ ăn chung 1 cốc. Tôi vẫn nhấm nhỉ vì còn thèm, anh tôi lại mắng mỏ ăn nhiều phải mua quần áo mới.
Năm 20 tuổi, anh tôi mất vì đuối nước.
Giàn mướp của ông tôi năm nào chỉ còn những cây gỗ cũ kỹ bất chợt gãy rồi đổ sập xuống. Ông tôi đỏ hoe cả mắt, trái tim tôi như ai bóp chặt đến không thở nổi.
Ông tôi bắt đầu đãng trí, sức khỏe yếu đi nhiều. Ông quên cái này cái kia, nhưng những gì về anh tôi thì chẳng bao giờ ông quên được. Lâu lâu ông lại kêu tôi đi mua chè đỗ đen cho anh ăn, đi mau mau a sắp đi làm về rồi.
Năm tôi 20 tuổi, anh tôi cũng 20 tuổi. Ông gắng sống với tôi đến đó thì đi tìm anh tôi.
Đã lâu lắm rồi tôi mới đi ngang qua chợ. Bà Hoa năm nào cũng nghỉ bán từ lâu. Bây giờ tôi đã có thể tự mua cho mình riêng 1 cốc chè đỗ đen, cũng có thể là nhiều nhiều cốc chè nữa. Nhưng chẳng thể nào ăn được món chè đỗ đen năm nào.
(ST)